Informatie over het Coronavirus bij zwangerschap, bevallen en de kraamtijd
Bijgewerkt op: 05-05-2022
Vandaag heeft minister Kuipers tijdens de persconferentie bekend gemaakt vanaf 23 maart de landelijke Covid-19 maatregelen los te laten. Het is daarom niet realistisch om in de kraamzorg wel aan maatregelen vast te blijven houden. Echter is er bij veel kraamzorgorganisaties sprake van capaciteitsproblematiek t.g.v. van quarantaine van zorgmedewerkers. Daarom heeft de Taskforce Covid-19 besloten om de Covid-19 maatregelen in de kraamzorg los te laten, maar organisaties met capaciteitsproblemen de mogelijkheid te geven om bepaalde maatregelen voorlopig te blijven hanteren.
Loslaten maatregelen
De Taskforce Covid-19 adviseert om de maatregelen specifiek voor de kraamzorg te laten vervallen. Dat betekent dat beeldbellen niet langer geadviseerd wordt, en dat de adviezen rondom kraamvisite vervallen.
De adviezen rondom de persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) blijven wél gelden. Hierbij volgen we de landelijke richtlijnen van het RIVM: PBM buiten het ziekenhuis & testbeleid en inzet zorgmedewerkers buiten het ziekenhuis. Dit betekent dat:
- de kraamverzorgende preventief een chirurgisch neusmondmasker minstens type II draagt in het gezin;
- de kraamverzorgende zich houdt aan de basisregels;
- er voor de intake/zorg een triage gedaan wordt.
Meer informatie over de PBM leest u hier.
Uitzonderingen bij capaciteitsproblematiek
Voor organisaties die capaciteitsproblemen ondervinden ten gevolge van zorgmedewerkers die in quarantaine moeten is er de mogelijkheid om de eerder geldende maatregelen voor de kraamzorg aan te houden. Het gaat hierbij om:
- Beeldbellen i.p.v. een fysieke intake (intake aan huis);
- Advies om geen kraamvisite ontvangen wanneer de kraamverzorgende in het gezin aanwezig is en/of een maximum van 2 bezoekers per dag.
Protocol kraamzorg bij gezin met (verdenking op) Covid-19
Bij situaties waarin er een (verdenking van) besmetting binnen het kraamgezin is blijft het protocol van het KCKZ gelden. Het advies blijft daarnaast om in deze situaties de intake uit te voeren via beeldbellen en geen kraamvisite te ontvangen. Het huidige protocol bij situaties met een (verdenking op) Covid-19 in het kraamgezin vindt u hier.
Quarantainebeleid
Het quarantainebeleid voor zorgmedewerkers zonder klachten die huisgenoot of overig nauw contact zijn van een positief geteste persoon is aangepast. Sinds 19 april 2022 wordt quarantaine voor deze zorgmedewerkers niet langer geadviseerd. Wel worden zorgmedewerkers geadviseerd gedurende 10 dagen na het laatste (nauwe) contact persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) te gebruiken en op dag 0 en dag 5 een (zelf)test af te nemen.
Voor zorgmedewerkers met klachten blijft gelden dat zij zich laten testen en in afwachting van de testuitslag thuisblijven.
Een uitgebreide toelichting op de huidige maatregelen vindt u hier. Meer informatie over de PBM leest u hier.
Testbeleid
Voor zorgmedewerkers wordt nog steeds de PCR-test geadviseerd. Er wordt vanaf heden een uitzondering gemaakt voor zorgmedewerkers die niet in contact komen met cliënten met een verhoogd risico op een ernstig beloop van Covid-19. Zij kunnen ook gebruik maken van een antigeen- of zelftest.
Bron- en contact onderzoek
Het BCO door de GGD is sinds 11 april 2022 vervangen door een zelfzorgadvies. Dit houdt in dat eenieder zelf verantwoordelijk is om na een positieve test de contacten te informeren. Het quarantaineadvies blijft hierbij ongewijzigd.
Inhoudsopgave
- Zwanger tijdens de Coronacrisis
- Bevallen tijdens de Coronacrisis
- Wat is het risico van het virus voor pasgeboren baby's?
- Kraamzorg tijdens de Coronacrisis
- Beschermingsmaterialen in het geval van besmetting
- Kraambezoek tijdens de Coronacrisis
- Borstvoeding en het Coronavirus
- Besmetting en verspreiding voorkomen
- Wat gebeurt er als ik besmet blijk te zijn met het coronavirus?
- Hoe bescherm ik mijn baby bij de verzorging tegen corona?
- Meer informatie
- Nijntje en het Coronavirus
- Meest gestelde vragen over het Coronavirus tijdens de zwangerschap
- Informatie voor laaggeletterden
- English information
- Polska informacja (PDF)
- Çekçe bilgi (PDF)
Covid-19 vaccinatie als je zwanger bent
Naar aanleiding van de laatste wetenschappelijke inzichten is het standpunt ‘Vaccinatie tegen Covid-19 rondom zwangerschap en kraambed’ aangepast. Het actuele standpunt is te vinden op deze pagina.
Op de website van Rijksoverheid vind je meer informatie over Zwangerschap en coronavaccinatie.
Zwanger tijdens de Coronacrisis
Het ene moment ben je onbezorgd zwanger en druk bezig om een baby kamertje in orde te maken, het volgende moment staat de hele wereld op zijn kop. Hierdoor kun je als zwangere erg onzeker worden en met veel vragen zitten.
Deze periode is voor iedereen erg onzeker. Maar tijdens een zwangerschap ontstaat er ook een soort oer-gevoel. Het instinct om je (ongeboren) kind tegen alle gevaar te willen beschermen. Dat oer-gevoel is eigenlijk het begin van hechting met je baby. Omdat er relatief weinig bekend is over het nieuwe Coronavirus, is het voor veel aanstaande ouders een erg onzekere periode. Dit is heel begrijpelijk.
Kun je het coronavirus tijdens je zwangerschap overdragen op je baby ?
Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Obsterie en Gynaecologie staan de meest recente onderzoekresultaten over Corona bij zwangeren in Nederland. Deze informatie wordt frequent geupdate.
Bevallen tijdens de Coronacrisis
Door de huidige situatie zullen je beval-plannen misschien wel wijzigen. In een aantal regio’s is er voor gekozen momenteel geen badbevallingen meer te doen. Dit is echter geen landelijk beleid. Vraag na bij jouw verloskundige wat het beleid in jouw regio is.
Het is goed om te weten dat verloskunde een absolute prioriteit is in de meeste ziekenhuizen. Ieder ziekenhuis heeft een eigen beleid en maatregelen die ze hanteren om besmetting van Coronavirus te voorkomen. Op de website van het ziekenhuis waar je gaat bevallen kun je hier meer informatie over vinden. Onze kraamverzorgende volgt bij de bevalling in het ziekenhuis, het beleid en de protocollen van het betreffende ziekenhuis.
Besmetting en verspreiding van het Coronavirus voorkomen
Het Coronavirus is een virus dat het meest lijkt op een verkoudheidsvirus. Het kan gevaarlijk zijn voor mensen met een verminderde weerstand. De belangrijkste besmettingsroute is via het hoesten binnen een straal van 1.5 meter, waarbij kleine druppels worden ingeademd en in de ogen kunnen komen.
Alle kraamverzorgenden van KraamInzicht zijn geinformeerd en weten hoe zij besmetting van het virus kunnen voorkomen. Zij weten waar ze op moeten letten en met wie ze contact op moeten nemen bij twijfel, vragen of ziekteverschijnselen. Wij volgen hierin de richtlijnen van het RIVM.
Ook als je gevaccineerd bent kun je nog steeds het Coronavirus overdragen, alleen in mindere mate dan als je nog niet gevaccineerd bent.
De belangrijkste maatregelen die je kan nemen om besmetting/verspreiding van het Coronavirus te voorkomen, zijn heel simpel. Deze maatregelen gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen veroorzaken. Het is dus altijd belangrijk om deze op te volgen.
Het zijn:
- Was je handen regelmatig
- Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
- Gebruik papieren zakdoekjes en gooi deze na één keer gebruiken weg
Hoe bescherm ik mijzelf tegen het Coronavirus?
De belangrijkste maatregelen die je kunt nemen om verspreiding van het Coronavirus te voorkomen zijn:
- Houd 1,5 meter afstand.
- Was je handen regelmatig
- Hoest en nies in de binnenkant van je ellenboog
- Gebruik papieren zakdoekjes
- Schud geen handen
Bovenstaande maatregelen gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen veroorzaken.
Ik ben bevallen, mag ik kraamvisite?
Voor kraamvisite geldt geen maximum aantal bezoekers, mits het bezoek geen coronaklachten heeft of de kraamverzorgende (of partner) in een kwetsbare groep valt.
Wij adviseren daarnaast om de kamers na het vertrek van het bezoek regelmatig te ventileren om de besmettingskans nog kleiner te maken.
Ben ik besmet met het Coronavirus?
Kijk op de website van het RIVM. Hier kun je zien of er een reden is om je te laten testen op het Coronavirus. Bel met je huisarts als je twijfelt. Je kunt dan bespreken of je je moet laten testen of niet. Sinds 1 juni kan iedereen met klachten zich laten testen, klik hier om een afspraak te maken voor een test. Ga je naar de verloskundige of gynaecoloog en denk je dat je misschien besmet bent met het Coronavirus? Bel dan eerst met de verloskundige of het ziekenhuis voordat je er heen gaat.
Mag ik met Corona-klachten naar de verloskundige of gynaecoloog?
Ga je naar de verloskundige of gynaecoloog en denk je dat je misschien besmet bent met het Coronavirus? Bel dan eerst met de verloskundige of het ziekenhuis voordat je er heen
Ik heb klachten (hoesten, neusverkoudheid, keelpijn, grieperig gevoel en/of koorts), kan mijn medische echo-onderzoek nog doorgaan?
Nee, bij klachten blijf je thuis. Het is belangrijk je eerst te laten testen. Neem wel telefonisch contact op met je behandelend verloskundige, huisarts of gynaecoloog: zij zullen kijken waar en wanneer je echo-onderzoek het beste kan plaatsvinden.
Kan ik nog een pretecho laten maken?
Ja. Ook hiervoor geldt, alleen indien er geen klachten zijn van Corona.
Kan ik mijn medische echo bij een pretechobedrijf laten maken?
Nee, dat kan in principe niet. Overleg de mogelijkheden alstublieft met je verloskundige, huisarts of gynaecoloog.
Is een zwangere vrouw meer vatbaar voor het Coronavirus?
Waarschijnlijk is een zwangere vrouw niet meer vatbaar om het Coronavirus te krijgen. We weten dit niet zeker.
Ik moet voor controle naar de verloskundige/ naar het ziekenhuis. Mag ik iemand meenemen?
Of je wel of niet iemand mag meenemen naar de controle is per praktijk en per ziekenhuis verschillend. Het is ook afhankelijk van het soort afspraak. Vraag bij je verloskundige of bij je ziekenhuis wat er wel of niet mag.
Is een zwangere vrouw ernstiger ziek van het Coronavirus?
Het overgrote deel van de zwangere vrouwen dat besmet is met Corona heeft lichte/milde klachten. Een heel klein deel van de zwangere vrouwen kan toch ernstig ziek worden, met name vrouwen met risicofactoren bijvoorbeeld als obesitas en diabetes.
Kan de baby in de buik ziek worden tijdens de zwangerschap of bij de bevalling?
De kans dat een baby in de buik of tijdens de bevalling besmet raakt lijkt op dit moment zeer klein. De beperkte gegevens in de medische literatuur laten zien dat het met deze baby’s goed is gegaan.
Ook kan de baby vlak na de bevalling besmet raken als de ouders op dat moment besmettelijk zijn en is het heel belangrijk dat de hygiënemaatregelen in acht worden genomen.
Kan ik een miskraam krijgen van het Coronavirus?
Tot nu toe hebben zwangere vrouwen met het Coronavirus niet vaker een miskraam of zwangerschapsverlies gehad dan zwangere vrouwen die niet besmet zijn met het Coronavirus.
Hoe bescherm ik mijn baby bij de verzorging tegen corona?
Zolang je Corona hebt, kun je je baby besmetten tijdens of na de bevalling. Bijvoorbeeld als je je baby voeding geeft of knuffelt. Daarom zijn de volgende dingen belangrijk. Deze maatregelen neem je totdat je 24 uur geen klachten hebt en het langer dan 7 dagen geleden is dat je ziek werd.
- Was goed je handen, voordat je je baby aanraakt.
- Was goed je handen voordat je borstvoeding of flesvoeding geeft of gaat kolven.
- Je kunt besluiten de fles te laten geven door iemand anders die niet besmet is met corona.
- Gebruik alleen je eigen borstkolf en maak die goed schoon.
- Draag een mondkapje bij het voeden, verzorgen en knuffelen om de kans op besmetting van je baby zo klein mogelijk te maken. Welk soort mondkapje en hoe het te gebruiken, dat zal de kraamverzorgende, arts of verloskundige je uitleggen.
- Gebruik bij iedere voeding een nieuw mondkapje.
- Al deze dingen gelden ook voor andere mensen in jouw huis met klachten. Ze gelden op alle momenten dat er contact is met de baby zoals verschonen, fles geven en knuffelen.
- Als jij en jouw baby in dezelfde kamer zijn moeten jullie op momenten dat de baby niet wordt gevoed of verschoond, in elk geval 1,5 meter houden. Dit geldt ook voor andere huisgenoten met corona.
Corona kan niet in de borstvoeding komen. Met een goede hygiëne (zie hierboven) kan je gewoon borstvoeding geven. Misschien ben je bang dat je je baby met corona besmet. Dat is niet helemaal te voorkomen. De verloskundige, kraamverzorgende of arts zullen samen met jou alles doen om te zorgen dat de kans zo klein mogelijk is dat je baby wordt besmet. Mocht het toch gebeuren, dan hoef je je daar niet schuldig over te voelen. Je baby zal waarschijnlijk niet erg ziek worden van corona.
Ik heb nu een infectie met het Coronavirus en zit in thuisisolatie, gaat mijn afspraak met de verloskundige of gynaecoloog door?
In principe gaat deze afspraak niet door. Bel met je verloskundige of gynaecoloog om te vragen wat je het beste kunt doen.
Ik ben genezen van een infectie met met het Coronavirus moet ik nu onder controle van een gynaecoloog?
Als je in een ziekenhuis opgenomen geweest bent omdat je een Corona-infectie had, worden de controles voor de rest van je zwangerschap meestal door de gynaecoloog uitgevoerd. Had je alleen milde klachten, en was je onder controle van een verloskundige, ook tijdens de besmetting, dan kun je onder zorg van de verloskundige blijven. Omdat we nog beperkte gegevens hebben is het belangrijk dat de verloskundige en/of gynaecoloog goed in de gaten houdt hoe de rest van je zwangerschap verloopt door uitwendig of echoscopisch de groei te vervolgen.
Ik moet voor controle naar de verloskundige / naar het ziekenhuis. Mag ik iemand meenemen?
Vanaf 11 mei 2020 mag je jouw partner weer meenemen naar de controleafspraken bij je verloskundige. In de meeste ziekenhuizen kun je ook weer je partner meenemen. Vraag bij je ziekenhuis wat er wel of niet mag.
Ik ga bevallen. Mogen er andere mensen bij de bevalling zijn?
Je partner mag bij de bevalling zijn. In de thuissituatie is het soms mogelijk om een extra persoon bij de bevalling aanwezig te laten zijn. Dit is afhankelijk van de verloskundige en kraamverzorger.
Afhankelijk van de mogelijkheden en regels in het ziekenhuis kan in veel ziekenhuizen geen extra persoon mee naar de bevalling. Vraag bij je ziekenhuis wat er wel of niet mag. Neem, net als buiten Corona-tijden, je kinderen niet mee, maar vraag een oppas bij je thuis.
Kan ik nog veilig naar het ziekenhuis?
Jij en je baby kunnen, als dat nodig is, veilig naar het ziekenhuis. De zorg voor Coronapatiënten gebeurt in een beschermde omgeving. Je komt dus niet in de buurt van Coronapatiënten.
Ik ga bijna bevallen, kan ik in het ziekenhuis terecht?
Je kunt zeker in het ziekenhuis bevallen als het medisch gezien noodzakelijk is dat je in het ziekenhuis bevalt. Is het voor jou niet noodzakelijk om in het ziekenhuis te bevallen maar wil je dat graag? Dan kan dat in de meeste ziekenhuizen, dit wordt poliklinisch bevallen genoemd. Vraag na bij je verloskundige of gynaecoloog wat er bij jou in de buurt mogelijk is.
Verloskundigen, gynaecologen, kinderartsen en kraamzorg proberen te zorgen dat in zoveel mogelijk ziekenhuizen zwangere vrouwen terecht kunnen voor de bevalling.
Ik heb nu een infectie met het Coronavirus, mag ik thuis bevallen?
Je kunt met lichte/milde klachten, net als zwangere vrouwen zonder Corona, bevallen op de door jou gekozen plek, thuis, poliklinisch in het ziekenhuis of in een Geboortecentrum. Mochten de Corona-klachten ernstig zijn, dan moet de bevalling plaatsvinden in een ziekenhuis onder leiding van een gynaecoloog zodat we jou en de baby goed in de gaten kunnen houden en eventueel een behandeling kunnen geven. Dit zullen je zorgverlener en jij samen goed bespreken.
Hoe bescherm ik mijn baby bij de verzorging tegen corona?
Zolang je Corona hebt, kun je je baby besmetten tijdens of na de bevalling. Bijvoorbeeld als je je baby knuffelt. Daarom zijn de volgende zaken belangrijk. Deze maatregelen neem je totdat je 24 uur geen klachten hebt en het langer dan 7 dagen geleden is dat je ziek werd.
- Was goed je handen, voordat je je baby aanraakt.
- Was goed je handen voordat je borstvoeding of flesvoeding geeft of gaat kolven.
- Je kunt besluiten de fles te laten geven door iemand anders die niet besmet is met corona.
- Gebruik alleen je eigen borstkolf en maak die goed schoon.
- Draag een mondkapje bij het voeden, verzorgen en knuffelen om de kans op besmetting van je baby zo klein mogelijk te maken. Welk soort mondkapje en hoe het te gebruiken, dat zal de kraamverzorgende, arts of verloskundige je uitleggen.
- Gebruik bij iedere voeding een nieuw mondkapje.
- Als jij en jouw baby in dezelfde kamer zijn moeten jullie op momenten dat de baby niet wordt gevoed of verschoond, in elk geval 1,5 meter houden. Dit geldt ook voor andere huisgenoten met Corona.
Kan Corona in de borstvoeding komen?
Corona kan niet in de borstvoeding komen. Antistoffen tegen Corona komen wel in de borstvoeding. Waarschijnlijk helpt dit je baby als hij of zij besmet raakt met Corona.
Met een goede hygiëne (zie hierboven) kan je gewoon borstvoeding geven. Misschien ben je bang dat je je baby met corona besmet. Dat is niet helemaal te voorkomen. De verloskundige, kraamverzorgende of arts zullen samen met jou alles doen om te zorgen dat de kans zo klein mogelijk is dat je baby wordt besmet. Mocht het toch gebeuren, dan hoef je je daar niet schuldig over te voelen. Je baby zal waarschijnlijk niet erg ziek worden van corona.
Meer informatie vind je op de website van de borstvoedingsraad Nederland.
Ik ben bevallen, hoe zit het met de zorg?
Als in het gezin een (verdenking) is van Corona, komt de kraamverzorgende minimaal 3 uur per dag bij je thuis. Zowel de verloskundige als de kraamverzorgende houden contact met jou via (beeld)bellen. In de meeste gevallen komt de verloskundige ook bij je thuis. Als in het gezin geen (verdenking) is van Corona, komt de kraamverzorgende zoveel mogelijk zorg leveren bij je thuis. Er mag één vaste bezoeker aanwezig zijn als de kraamverzorgende aan het werk is. Ook de verloskundige komt – als dat mogelijk is – eenmaal bij je langs.
Ik ben bevallen, hoe gaat het nu met hielprik en gehoortest voor de baby?
De hielprik gaat door. De gehoortest was tijdelijk stopgezet, maar is sinds 4 mei 2020 weer opgestart. Als je kind nog geen gehoorscreening heeft gehad, neem dan contact op met de jeugdgezondheidszorgorganisatie.
Informatie voor laaggeletterden
Pharos heeft eenvoudige informatie in begrijpelijke taal en beeld over de belangrijkste veranderingen in de verloskundige zorg. Hierin is ook beknopte informatie over de kraamzorg opgenomen. De informatie is geschikt voor alle zwangeren en ouders met een baby. Ook voor wie moeite heeft met lezen en schrijven. De informatie is hier te bekijken via de telefoon en bevat een voorleesfunctie.
Bron: NVOG